हो (ही) आणि नाही (ही) !
यशाबद्दल बोलताना हमखास दोन दावे केले जातात- वाटेवर येणाऱ्या प्रत्येक संधीला हो म्हणाल तर यशस्वी व्हाल ही पहिली विचारसरणी ! याउलट ठामपणे नकार देता आला तर आयुष्यात बरंच काही इप्सित साध्य होऊ शकतं असं मानणारा दुसरा गट! […]
November 2022
छत्रपतींच्या नावावर “अशाप्रकारे” कोटींच्या कोटी उड्डाणे नकोत.
छत्रपती शिवाजी महाराज हे साहित्यकार, नाटककार, चित्रपट निर्माते, कलाकार, शिल्पकार, शाहीर यांच्या स्फूर्तीचे स्रोत आहेत. शिवाजी महाराजांच्या जीवनावर अनेक अजरामर कृती, केवळ मराठीतच नव्हे तर इतरही भाषांत प्रकाशित झाल्या आहेत व इथून पुढच्या काळात येत ही राहतील. पूर्वीच्या काळी पुस्तके, कादंबऱ्या, व्याख्याने ह्या माध्यमांद्वारे छत्रपती घराघरात पोहचवले गेलेत परंतु जसा काळ बदलला तशी ही माध्यमे देखील […]
प्रेरणादायी इंदुताई
ताई हे नाव इंदूबाई गणपती तोडकर या नावाने अख्या तोडकर भावकीत तीनशे साडेतीनशे लोकातच नव्हे तर अखंड गावात ओळखलं जात होतं. लहानापासुन थोरांपर्यंत तिला प्रत्येक माणूस ताई म्हणुनच हाक मारत असे. […]
मलेरिया निर्मूलन- जागतिक आढावा
मलेरियाचा प्रसार हा प्रामुख्याने तीन महत्त्वाच्या गोष्टींवर अवलंबून असतो . १ ) एखाद्या प्रदेशातील लोकसंख्या किती दाट आहे . २ ) डासांच्या प्रजोत्पादनासाठी आवश्यक असलेल्या घटकांची तेथील उपलब्धता . ३ ) मलेरिया ग्रस्त रुग्णांचे त्या भागातील प्रमाण . डासांवर नियंत्रण आणणे ही एक प्राथमिक गरज आहे . जगातील विविध देशांतील याबाबतची सद्यस्थिती ही खालीलप्रमाणे आहे . […]
निष्काम निर्लेपी
कोण छोटा कोण मोठा सहॄदयी तो आत्मा मोठा जिथे सुखावे तन्मनअंतर तो निष्काम निर्लेपी मोठा ब्रह्मांडालाही कवेत घेतो तो निर्गुण निरागस मोठा प्रसन्न कृपाळू रूप ज्याचे तो अगम्य परमात्मा मोठा जो भेटता सुख मोक्षानंदी तो अनामिक ईश्वर मोठा कर्मकांडी सत्कर्मी जगावे तोच एक संचिताचा साठा हरिनामी नित्य रमुनी जावे मोक्षमुक्तिचा तो मार्ग मोठा — वि.ग.सातपुते (भावकवी) […]
‘खुशबू’ – भावपाशांचा दस्तावेज !
एकेकाळी जीवन किती सोपे होते आणि त्याचे प्रतिबिंब ज्यात पडायचे ते चित्रपटही किती हृदयस्पर्शी होते याचे उदाहरण म्हणजे “खुशबू” .कोठलाही संदेश नाही, भाष्याचा आव नाही तरीही हा ” भावपाशांचा दस्तावेज ” मनाचा एक कोपरा व्यापून राहतोच. […]
थोर व्यक्ती आणि रेल्वे
महात्मा गांधींना दक्षिण अफ्रिकेत रेल्वेने प्रवास करत असताना फारच कटू अनुभव आला होता. ते फर्स्ट क्लासच्या डब्यामधून प्रवास करत असताना त्यांच्या डब्यात एक गोरा माणूस चढला. ‘भारतीय काळा माणूस माझ्याबरोबर प्रवास करण्यास धजतोच कसा?’ असं म्हणून गांधीजींना सामानासकट डब्यातून ढकलून देण्यात आलं होतं. या घटनेचे गंभीर पडसाद त्यांच्या पुढील जीवनातील विचारसरणीत पडले. आफ्रिकेतून भारतात परतल्यावर आपला […]
कृतज्ञता
आज मागे वळून पाहताना मला उमगतेय की मला माझं अस्तित्व नाही… किंबहुना नव्हतेच कधीही कारण मी अंश आहे- तुमचाच वंश आहे तुमचाच मी भाग आहे- थोडा आईचा थोडा माझ्या पप्पांचा मग इतक्या उशिरा का या जाणीवांची जाण यावी अर्ध आयुष्य उलटल्यावर- स्पंदने का तीव्र व्हावी शक्तींच्या माझ्या उगम तुम्ही नि स्त्रोतही माझ्या न्यूनत्वाला निर्मीती तुमचीच मी; […]
अगम्य
अगाध लीला अनामिकाची अतर्क्य अगम्य ब्रह्मांड सारे सुख दुःखांची उन , सावली जीवनी प्रारब्धाचे भोग सारे…. शिशुशैशवी जीणे निरागस प्रगल्भ मनी , हव्यास सारे स्वार्थी मनीषा , सारेच माझे मृगजळा पाठी धावती सारे…. भावभावनांचे शुष्क कंगोरे इथे प्रीतभाव सुकलेले सारे मनामनात मौन साशंकतेचे संपले विश्वासाचे नाते सारे…. कधीकधी वाटते सुर जुळले क्षणार्धात हरवूनी जाते सारे जरी […]
वितळणबिंदूचं भाकीत
पृथ्वीवर सापडणाऱ्या विविध खनिजांचा परामर्श घेतल्यानंतर ची जून हाँग आणि त्यांच्या सहकाऱ्यांनी या प्रारूपाचा उलट्या प्रकारेही उपयोग केला. या संशोधकांनी आपल्या प्रारूपाद्वारे, अतिउच्च तापमानाला वितळणाऱ्या सुमारे वीस संयुगांची सूत्रं शोधून काढली आहेत. या संयुगांचे वितळणबिंदू सव्वातीन हजार अंश सेल्सिअसपेक्षा अधिक आहेत. […]