भारताच्या निकोबार बेटा पासून पूर्वेस दूर हे काळू बेट आहे. हे इतके लहान आणि नगण्य आहे कि जगाच्या भुगोलांच्या पुस्तकांनी आणि नकाशांनी याची दाखल सुद्धा घेतलेली नव्हती ! सॅटेलाईटच्या उजेडात हे जगाच्या नकाशावर आत्ताअवतरले आहे ! भारतीय आणि चीनी लोक मात्र ‘अक्षय तारुण्य ‘ देणाऱ्या वनस्पतीच्या शोधात येथे यायचे !
आणि अश्याच काही भारतीय लोकांना घेवून हि समशेरची ‘रुद्रा’ नामक बोट काळू बेटावर चार दिवसा खाली आली होती. आज संध्याकाळी ‘रुद्रा ‘ परतीच्या प्रवासाला निघणार होती .
०००
समशेरचा डावा डोळा ‘आळशी ‘ होता . त्याला त्याने चामड्याच्या चकती लावून झाकले होते . शिवाय त्याचा एक पाय लाकडाचा होता .त्या मुळे तो खलाशी कमी अन समुद्रीचाचा अधिक वाटायचा ! त्याने या काळू बेटाच्या अनेक वाऱ्या केल्या होत्या . भारता पासूनचा प्रवास दोनच दिवसांचा होता . पण प्रचंड खडतर !आणि असणारच कि ! कारण त्याकाळी कुठे आजच्या सारखी GPSची सोय होती . कुठे कुठे ते ‘कट -कट ‘वाले ‘तारा ‘यंत्रे धडपडत होती इतकेच ! सागरी प्रवासाची सारी मदार असायची ती , आकाशातले सूर्य -चंद्र -तारे , बोटी खालचा सागर , हातातल होकायंत्र आणि खलाशाचा अनुभव , यावरच !
000
उन्ह उतरू लागली तशी एक एक प्रवासी बोटीवर दाखल होवू लागला . दया त्यांना किनाऱ्या पासून बोटी पर्यंत एका छोट्याशा नावेतून अणून सोडत होता . काम संपल्यावर तो ती हलकी छोटीसी नाव बोटीत बांधून ठेवी ,कारण मुक्कामी ती पुन्हा बोटी पासून किनाऱ्यापर्यंतच्या वाहतुकी साठी वापरता येत असे . प्रथम आला तो अघोरीबाबा आणि त्याचे चार शिष्य . काळ्या कफन्या आणि डोक्याला काळी फडके ! हा त्यांचा युनिफोर्म !फक्त बाबा ला पांढरी दाढी होती आणि गळ्यात कसल्या कसल्या माळा त्याने घातल्या होत्या . त्यात एक रुद्राक्षाची होती . बाकी सगळ्यांचे डोळे तांबडे लाल ,तारवटलेले होते . सदैव गांजाच्या तारेत असायची मंडळी ! आत्ताही तेच होते ! या बेटावर सरड्याच्या आकाराची माकडे होती . त्यांच्या कवट्याची माला याला करून गळ्यात घालाची होती . त्याच्या साठी हा कलकत्त्याच्या बोळी तून इतक्या लांब आला होता !
” समशेरा , येताना बोटीच्या बुडातली केबिन दिलतीस ,आता वरची दे ! ” बाबा हातातली पिळदार काठी आपटत म्हणाला .
” बाबा ,दोन नंबरात तुमचा डेरा टाका . झकास ऐस पैस आहे . ”
बाबा कंपनी दोन नंबरात गेले . एक नंबरात व्यापारी होता ,पूर्व पाकिस्तानातला (आत्ताचा बांगलादेश ) . हा येथील आदिवासीन कडून प्रवाळ आणि मोती घ्यायचा . त्याने ज्यास्त पैसे भरून एक नंबर केबिन घेतली होती . त्याच्या सोबत त्याचे दोन हरकामी नौकर कम हमाल होते . त्यांना घेवून दयाने एक खेप केली .
“दया , अजून कोण राहलय ?”
“मालक , तो शिकारी पोतभर काय तरी घेवून किनाऱ्यावर उभा हाय , नावात जागा नव्हती . तेला आनतो मग आले सगळे ! ”
दयाने शिकारी बोटीत आणून सोडला . त्याने घुबडाचा अनेक जोड्या मारून आणल्या होत्या . पायरी खाली ‘जोडी ‘पुरली कि घरात लक्ष्मी वास करते अशी काही भारताच्या ग्रामीण भागात अंधश्रद्धा होती . पैशासाठी कोण काय करेल सांगता येत नाही !
ooo
सूर्यबिंब क्षितिजाला टेकले होते . समशेरने मनातल्या मनात उजळणी केली . सर्व तयारी झाली होती . सर्व प्रवासी ,साहित्या , गोडे पाणी , आलू ,कांदे ,उकडलेली अंडी ,सगळी सगळी तयारी झाली होती . ‘ आता निघावे ‘ असा त्याच्या मनाने कौल दिला .
” दया , आले का सगळे ?”
“हा ! आलेत ! ”
“मग ?निघायचं का ?”
” हा ,चला कि ! ”
” मग हाण एक भोंगा ! नांगर घ्या उचलून ! ती नाव बोटीत बांधून टाका ! पण थांब !”समशेर थबकला .
“काय झाल ,मालक ?”
” दया , आपल्या रिवाजा प्रमाणे ,एकदा किनाऱ्यावर नजर टाक , कोणी आडल ,नडल ऐनवेळेचा प्रवासी असेल तर घे त्याला ! ” समशेरने हा नियम त्याच्या पहिल्या सागरी सफरी पासून पाळला होता ! असे केल्याने प्रवास निर्विघ्न पार पडतो असे त्याचे ठाम मत होते .
दयाने आपल्याडोळ्यावर अडवा हात धरून किनाऱ्यावर किलकिल्या नजरेने अदमास घेतला . आणि खरेच कोणी तरी बोटीकडे हातवारे करून थांबण्याचा इशारा करत होते !
” मालक , कोणतर —-”
” जा घेवून ये कोण असेल त्याला ! मग निघू ! ”
दया सपा -सपा वल्हे मारत नाव किनाऱ्याकडे दामटली आणि हा -हा म्हणता तो किनाऱ्यावरील ‘प्रवासी ‘घेऊन आला .
समशेरने आपल्या उजव्या डोळ्याने निरखून पहिले . तो प्रवासी म्हणजे एक तरुण भिकारीण होती ! वय असेल चोवीस पंचेवीस ! कपड्यांची लक्तर झालेली , कपड्या सगट सगळीच धुळीत माखलेली ! तिची सगळी लाज सुद्धा त्या वस्त्राने झाकली जात नव्हती , नको तिथं भोक पडली होती ! चेहरा रेखीव होता पण केसांच्या झिपऱ्या , कैक वर्ष त्यांना तेलाचे बोट लागले नसावे . साक्षात दारिद्र ! पण ते इथे सम्पत नव्हते ! तिने पोटाशी फाटक्या दुपट्यात लहान मुलं धरले होते ! दोन गोष्टी मात्र या दशेच्या विरुद्ध तिच्या जवळ होत्या . एक निसर्गाने दिलेली तारुण्याची दौलत ! आणि भेदक, करारी ,तलवारीच्या पात्याची धार असलेली नजर !
“नाव काय तुझं ?”
तिने बोलता येत नसल्याची खूण केली ! बापरे मुकी !
“हे मुलं कोणाचं ? का चोरून आणलाय ?”
मानेने नकार देत , मुलं छातीशी धरत ‘ चोरलेले नाही ,माझेच ‘ म्हणून सांगितले .
“कोठे जाणार ?”
कपाळाला बोट लावत ‘भारतात ‘म्हणून सांगितले . तिचा अवतार पाहून ‘ प्रवासाला पैसे आहेत का ?’ हा प्रश्न समशेरने विचारला नाही .
समशेरच्या उजव्या डोळ्यात कसले भाव आहेत काळात नव्हते, पण दया मात्र अधाश्या सारखा तिच्या उघड्या पाठीकडे पाहत होता !
“दया , हिला त्या शिडाच्या खांबाखाली जो आडोसा आहे तिथे बसावं . माझ्या सुकाणूखाली शिळ्या भाकरीची पिशवी आहे . त्यातली एक भाकरी , दोन उकडलेली अंडी अन वडगाभर पाणी दे . ”
मायला मालक आज डाव साधणार असं दिसतंय ! दयाच्या मनात विचार चमकून गेला !
०००
मोठ्ठा भोंगा वाजवून ,भकाभका धूर ओकत ‘रुद्रा ‘ समुद्राच्या आधीन झाली . दोन नंबर केबिन मधला विरासनात ध्यानस्थ ताठ बसलेल्या बाबाने आपले डोळे खाड्कन उघडले .
” कवड्या , बोटीत काहीतरी अभद्र शिरल्याचा संकेत मिळत आहेत ! ”
कवड्या , बाबाचा लाडका शिष्य , कारण तो बाबाला उलटून बोलत नसे . कवड्याने डोळे उघडण्याचा प्रयत्न केला ,पण उघडेनात . बेटावरचा गांच्या जबर दिसतोय ! बाबा सकाळी बघू ! कवड्या तारे बरळला .
ooo
डेकच्या खांबाजवळ ती लेकराला छातीशी धरून पाठमोरी बसलेली समशेरला सुकाणूच्या जागेवरून दिसत होती . बहुदा दूध पाजत असावी . तो चटकन उठला. पायाजवळचे फाटके पोते घेऊन तो तिच्या कडे निघाला . दुरूनच ते पोते त्याने तिच्या कडे भिरकावले . हे दृश्य तो एक नम्बरमधला व्यापारआपल्या खिडकीतून पहात होता . ‘ती ‘ बोटीत आल्या पासून त्याची नजर तिच्यावर होतीच . तिचा अवतार पाहून ‘कशाला हे कंगाल ध्यान बोटीत घेतलस ?’ म्हणून त्याने समशेर जवळ निषेध व्यक्त केला होता . पण आता मात्र त्याचे मत बदले होते . ‘ हाती आली तर वाळवंटी देशात ‘गुलाम ‘ म्हणून विकता येणार होते , ओंजळभर सोन्याची नाणी देणारा ‘माल ‘ आहे ! बहुदा ज्यास्तच ! ‘ त्याचे मन त्याला सुचवू पाहत होते !
000
रात्र वाढत होती . अचानक वाऱ्याचा वेग वाढला होता . समशेरने विजेरीच्या प्रकाशात होकायंत्रावर बोटीची दिशा तपासून पहिली . बोट योग्य दिशेने मार्गस्थ असल्याची खात्री करून घेतली . बळकट दोरखंडाने सुकाणूचे ते लाकडी चक्र खुंट्याला बांधून टाकले . आता बोट आहे त्या दिशेलाच वाटचाल करणार होती . बोटीभर फिरून त्याने सगळे ठीक -ठाक असल्याची खात्री करून घेतली . सगळेजण झोपले होते . दया , ते व्यापाऱ्याचे नौकर त्या अघोरी बाबाच्या केबिन मध्ये गांज्याच्या तारेत अर्धवट जागे होते . काहीतरी बडबडत होते . विषय मात्र त्या जवान भिकारणीचा होता ! फक्त तो बाबा वज्रासनात ताठ डोळे मिटून बसला होता . झोपला का जागा काळात नव्हते ! समशरने त्या शिडाच्या कोपऱ्यात नजर टाकली . ती शरीराचा मुटकुळा करून लेकराला पोटाशी घेऊन त्याने फेकलेल्या फाटक्या पोत्यावर पडली होती ! समशेर स्वतः शीच हसला . सुकाणूच्या बाजूला मघाशी दयाने आणून ठेवलेल्या दारूच्या बाटलीचे झाकण उघडून ती तोंडाला लावली . एक घोट दारूचा आणि एक घास टणक उकडलेल्या अंड्याचा घेत निवांत बसला . डोक्यात दारू अन पोटात अंडी स्थिरावल्यावर ,त्याने तो तंबाखूच्या पानांचा गुंडाळ्या चिरूट पेटवला . राहून राहून त्याची नजर त्या खंबा कडे जात होती . समशेरचे डोळे जडावत होते . रात्र संपत आली होती . त्याचे तासा -दोन तासांच्या झोपेत भागात असे .
000
पहाटेच्या गार वाऱ्यात समशेरचा डोळा लागला होता . सगळी बोट साखर झोपेत होती . तो आघोरी त्या शिडाच्या खांबाजवळ उभा होता ! त्याने हळूच तिच्या उघड्या दंडाला हात घातला . तिने तो खाडकन झिडकारला ! जणूअंगावर जेणाऱ्या सापावर एखाद्या तलवारीचा घाव घालावा तसा ! दूरवर कडाडून एक वीज चमकली ! त्या प्रकाशात त्याला तिच्या नजरेतील विखार जाणवला ! तसेच हाती कोयता घेवून येणारा समशेर पण डोळ्याच्या कोपऱ्यातून जाणवला ! वेळ चुकीची होती ! झटक्यात आघोरी परत फिरला . तोच त्याच्या टाळूवर एक टपोरा पावसाचा थेंब आदळला ! तो त्याचा साठी अपशकून होता . त्याने वर नजर फेकली . उंच शिडाच्या खांबावरच एक घुबड आपल्या लाल पिवळ्या डोळ्यांनी अघोऱ्याला निखारीत होते ! अघोऱ्याचा अंगावर सरसरून काटा आला !
०००
आजची सकाळ सूर्यनारायणा ऐवजी काळ्या कुट्ट ढगांचा तांडा घेऊन अली होती . हा काळ पावसास अनुकूल नव्हता तरी पावसाचे सावट पसरले होते . मधूनच एखादा थंडगार टपोरा थेंब तुटत होता . वारा वेडा वाकडा भिरभिर होता . समशेर गंभीर झाला होता ,पण त्याच्या अनुभवाने त्याला येणाऱ्या प्रसंगाला तोंड देण्याचे शिकवले होते . बोटीचे बॉईलर्स धीमी करून शमशेरने बोटीची चारी शिडे उघडण्यास दयाला आदेश दिले . काही मिनिटातच ‘रुद्रा ‘ वारा प्याल्या सारखी सुसाट निघाली ! निसर्ग क्षणा -क्षणाला बेभान होत होता .
०००
बोटीवरील प्रत्येक जीव मनातून हादरला होता . स्थिर होता तो फक्त पद्मासनातला अघोरी बाबा ! त्याच्या केबिन मध्ये तो शिकारी ,व्यापारी ,सगळेच जमले होते .खवळलेल्या निसर्गावर मानवी उपाय कोणाच्याच हाती दिसत नव्हता . अघोरी बाबांच्या दैवी उपायाने काही करता येणार होते . समशेर आणि ती भिकारीण सोडून सर्व जण आशेने त्या अघोऱ्या कडे पहात होते . सगळेच घाबरलेले आणि आपल्यावर विसंबून असल्याचे पाहून तो अघोरी मनातून सुखावला .
“बोटीवरील सर्व जीवांनो , या बोटीवर काही तरी अभद्र घडणार असल्याचे संकेत मला काल रात्री पासूनच मिळत होते ! ते काय ? आणि त्यावर उपाय काय ? यासाठी मी रात्रभर ध्यानस्थ होतो ! यावर एकच उपाय मला दिसतोय !”
” कोणता ?”
” काळ्या वेताळाला आवाहन करावे लागेल . ”
“करा की ”
” त्यासाठी मला एक ‘माध्यम ‘लागेल . ते मी तुमच्यातूनच निवडणार आहे . ”
त्याने एक हळदीचे आणि एक कुंकवाचे वर्तुळ काढले . आपल्या काळ्या चामडी पिशवीतून चार टपोऱ्या कवड्या काढल्या . दोन उग्र वासाच्या उदबत्या पेटवल्या . प्रत्येक वर्तुळात एक एक पिवळे धमक लिंबू ठेवले . कुंकवाच्या वर्तुळात त्या चार कवड्या पालथ्या ठेवून त्यांची कसल्या कसल्या तेलाने ,पूजा केली . मग दीर्घ श्वास घेऊन क्षणभर डोळे मिटून काही मंत्र पुट्पुले . कवड्या दोन्ही हातात चांगल्या घोळून कुंकवाच्या वर्तुळात दान टाकले . तीन पडले!(म्हणजे तीन कवड्या उताण्या आणि एक पालथी . )
” आता एक एक जण या हळदीच्या वर्तुळात दान टाका . ज्याचे दान तीन पडेल तो ‘माध्यम ‘ त्यांन माझ्या सोबत पुढील विधीत सामील व्हायचंय ! मगच आपल्याला संकटाचे निदान अन उपाय समजेल ! ”
०००
समशेरने कमरेची दुर्बीण उजव्या डोळ्याला लावून साधारण उत्तरेला पहिले . तेथे तो धुरकट डोंगर दिसायला हवा होता तो दिसत नव्हता ! मघाशी सगळी शीड उघडण्याचा निर्णय चुकीचा ठरला होता एक शीड वाऱ्याने फाडून टाकले होते ! बाकी किती वेळ टिकतील सांगता येत नव्हते ! लाटांची उंची धोकादायक नसली तरी वाढलीच होती . बोट चांगलीच घुसळत होती . हेलकावे खात होती . कापड फाटल्याचा आवाज झाला तसे चमकून समशेरने शीड कडे नजर वळवली . ते मामुली कापड वाऱ्याचे लोट थोपवण्यास असमर्थ असल्याचे जग जाहीर करत होते . त्याची लक्तर दूरवर उडत होती . हवेचा जोर वाढतच होता . समशेरने पुन्हा दुर्बीण डोळ्याला टेकवली . डोंगर दिसत नव्हता ,दिसत होत्या त्या फक्त खवळलेल्या समुद्राच्या लाटा ! त्याने होकायंत्र काढले . त्याच्या सुया कमालीच्या स्थिर होत्या ! निर्जीव झाल्या सारख्या ! हातातल्या होकायंत्रा सकट तो गर्रकन मागे वळला . त्या यंत्रात तसूभरही फरक नव्हता ! म्हणजे ? बोट ज्या दिशेला जात होती ती दिशा निर्धारित प्रवासाची नव्हती ! त्याने सुकाणूच्या चक्रा कडे पहिले , त्याने खुंट्याला बांधलेला दोरखंड तुटून लोंबत होता ! त्याची खात्रीच पटली , बोट भरकटली होती !
” दया !” त्याने खच्चून आवाज दिला !
०००
आता दयाची पाळी होती . त्याने हळदीच्या रिंगणात कवड्याचे दान टाकले . तीन पडले ! तो माध्यम म्हणून निवडला गेला . समशेर धावत अघोऱ्याच्या केबिन मध्ये आला .
“आपली बोट भरकटलीय !”
पण त्याच्या कडे कोणाचेच लक्ष्य नव्हते ! सारेजण घुमणाऱ्या दया कडे पहात होते !
समशेर ‘मूर्ख कुठले , संकटात जादू टोण्याच्या मागे लागलेत !’ असे काही बडबडत पुन्हा डेक कडे निघून गेला .
लाटा पुरुषभर उंचावल्या होत्या . वादळी वाऱ्याने कहर केला होता . त्यात पावसाने भर घातली होती ! तिरप्या तारप्या पावसाच्या सारी ‘रुद्रा ‘ला झोडपून काढत होत्या !
०००
अघोऱ्याने राखेची फुंकर घुमणाऱ्या दयावर मारली .
” तू कोण ?”
” मी काळा वेताळ “दया बरळला .
“वेताळाचा विजय असो ! हे तुफान कसलं ? बोटीला काही दगा -फटका आहे का ?”
“बोट धोक्यात ! जलसमाधी ! ”
“का ?”
“बोटीत पापी !”
“कोण ?”
“हुडका ! ”
“कसा ?”
नंतर दया फक्त घुमत राहिला . वेताळाचा संचार संपला तसा त्याने अंग टाकून दिले .
” बोटीत कोणी तरी पापी आहे ! त्यामुळे हे संकट बोटीवर आलंय ! त्या पाप्याला समुद्रात फेकून दिलेतर बाकीच्यांचे जीव आणि बोट वाचेल !”अघोरी अधिकार वाणीने म्हणाला . सगळ्यांनी माना डोलावल्या .
” चला तर मग डेकवर ”
सर्वजण डेक वर आले . पाऊस पडतच होता . सोबतीला विजांचा गडगडाट वाढला होता. अघोऱ्याने त्या भिकारणी कडे हिणकस नजरेने पहिले .’थांब तुलाच समुद्रात फेकून देतो ! माझी इच्छा झिडकारणारा पापींचं !’
ती भिकारीण कावऱ्या -बावऱ्या नजरेने अंग आकसून पाहत होती . कस होणार माझ्या बाळाचं ? मला काहीही झालेतर चाललं पण -पण हे चिमुकलं वाचाल पाहिजे ! याला अजून खूप जगायचं आहे ! आत्ताच तर यान डोळे उघडलेत अजून जग पाहायचाय !
” ती छोटी नाव दोर बांधून या खवळलेल्या सागरात सोडू . त्यात प्रत्येकाने जाऊन उभे राहायचे . काय प्रार्थना करायची ती करायची . माझ्या या चौपन्न मण्याच्या माळेचे एक जपावर्तन झाले कि पहिल्याला वर बोटीत घेवू आणि दुसरा पाठवू . जो कोणी पापी असेल त्याला हा सागर आपल्या पोटात घेईलच ! ”
अघोऱ्याच्या प्रस्तावाला सर्वानी मूक समंती दिली .
दयाने त्या अघोऱ्याच्या इशाऱ्या सरशी ती नाव दोरखंडाला बांधून त्या उसळत्या सागरात टाकली
“चला या एक एक पुढे. ”
“बाबा , तुमच्या पासूनच सुरवात करा ! तुमच्या नंतर मी जातो . “तो व्यापारी चाचरत म्हणाला .
क्षणभर अघोऱ्याने विचार केला .
“ठीक . मीच जातो प्रथम ! हि माळ तुम्ही घ्या . ‘ओम नमो शिवाय ‘चा जप एक माळ करा . नंतर मला बोटीत ओढून घ्या . ”
दोर धरून अघोरी त्या हेलकावणाऱ्या नावेत उतरला . त्याने हात जोडले आणि डोळे मिटले .
‘देवाधी देवा महादेवा , तुझ्या परमभक्त वेताळाचा मी दास !मी अनेकांना गुप्त धन मिळवून दिलंय ! अनेकांच्या भल्या बुऱ्या इच्छा पूर्ण केल्यात ! ती पुण्याई माझ्या पाठीशी उभी राहू दे !” सणकून एक वीज चमकून गेली !
जप संपला . अघोरी बोटीत परतला .! अघोऱ्याला सुद्धा मनातल्या मनात आश्चर्य वाटले ! मी पुण्यात्मा !
नंतर तो व्यापारी ,दया , शिकारी , बाबाचे सगळे शिष्य सगळेच ‘पुण्यवान ‘ होऊन परतले होते !. राहिले होते ते समशेर आणि ती भिकारीण !
” समशेर तू नाहीतर हि भिकारीण या पैकी एक जण पापी आहे ! चल या परीक्षेसाठी तयार हो ! “तो अघोरी कठोर आवाजात म्हणाला .
” आबे हॅट ! काय वेड लागलाय तुम्हाला ? समुद्र बेभान झालाय ! पाऊस , विजांचे थैमान चाललंय ! मला काही झालं तर हि बोट अन तुम्हाला किनारी कोण नेणार ? त्याहूनहि महत्वाचे म्हणजे ,अश्या बिकट प्रसंगी मी माझ्या ‘रुद्राला ‘ एकटी नाही सोडणार ! आणि आता राहिली ती भिकारीण , अरे निर्लज्जानो ती फक्त शुल्लक भिकारीण नाही ! ती एका बाळाची आई पण आहे ! मी तीला बोटीवर घेतल्या पासून तुमचा तिच्या देहावर डोळा आहे ! तुमच्यातल्या कोणालाही तिच्या हातातलं मुलं दिसत नाही ? तिला पण नका देवू संकटाच्या तोंडी ! ” समशेर जीव तोडून ओरडला . त्याच्या हातातलं सुकाणूच चाक त्याच्या बाहुबलाची परीक्षा घेत होते . तो त्या पावसाच्या थैमानातही बोटीला स्थिर ठेवण्याचा प्रयत्न करत होता !
“अरे भेकडा , बोटीतील वीस जीवांचा प्रश्न आहे ! आम्ही सर्वजण या परिक्षत उत्तीर्ण झालो आहोत ! आम्ही पुण्यवान आहोत ! कसली ना कसली पुण्याई आमच्या पाठीशी उभी आहे ,हे आम्ही सिद्धच केलय ! तुम्हालाही या परीक्षेला सामोरे जावे लागेल ! ”
अघोऱ्याने आपल्या शिष्याला खूण केली . त्याने त्या असह्य भिकारणीला फरफटत बोटीच्या कठड्या कडे आणले . त्याही परिस्थितीत तिने ते छोटे बाळ आपल्या पासून वेगळे केले नव्हते . तिने ते बाळ पोटाशी घट्ट बांधले आणि दोर धरून त्या नावेत उतरू लागली .
” तिला काही झाले तर मी हि बोट भर वादळात सोडून समुद्रात उडी घेईन ! त्या नंतर तुम्ही आणि तुमचे नशीब !” समशेर ओरडला . पण त्याचा आवाज विजेच्या कडकडात विरून गेला .
तीचे कसे बसे पाय त्या नावेत टेकले .
पावसाचा आणि हवेचा जोर प्रचंड झाला . संपूर्ण बोटी भोवती जणू विजांच्या लोळांनी फेरच धरला होता . लाटातर शिडाच्या खांबाशी स्पर्धा करत होत्या !
सगळ्यांचे डोळे दिपवणाऱ्या लखलखत्या विजेने त्या छोट्या नावेकडे झेप घेतली !
” शेवटी हि करंटी भिकारीण आणि तीच ते अभद्र पोरच पापी निघाले !पहा , पहा हा सागर आणि आकाश एकत्र हीचा बळी घेणार हे मात्र नक्की ! हिच्या मुळे आपण सर्वाना जलसमाधी मिळणार होती ! पाप्याला आणि त्याच्या पापाला देव आणि निसर्ग कधीच क्षमा करत नाही हेच सत्य आहे !” बोटीवर कोणीतरी म्हणत होते .
त्या लखलखत्या विजेच्या लोळाने त्या छोट्या नावे कडे झेप घेतली . ती त्या नावेत आपल्या बाळाला छातीशी धरून डोळे गच्च मिटून बसली होती . त्या लहानग्या जीवाला ‘भिऊ नकोस मी आहेना तुझ्या सोबत ‘सांगत असावी !
विजेच्या लोळाने आगीचा भपका उडाला . भिकारणीच्या नावेची बोटीशी असलेली नाळ -तो दोरखंड -जाळून गेला . नाव उघड्या समुद्रात वेडीवाकडी लोटली गेली .
ज्या क्षणी नाव बोटी पासून वेगळी झाली ,त्या क्षणी बोटी भोवती फेर धरून नाचणाऱ्या विजां बोटीत शिरल्या ! पहिल्या विजेने त्या अघोऱ्याच्या टाळूचा ,जेथे टपोरा पावसाचा थेंब पडला होता तेथे , वेध घेतला ! आपल्या देहाचा कधी कोळसा झाला हे त्या अघोऱ्याला कळलेही नाही ! तसल्या भयानक वादळात आत्ता पर्यंत बसलेले ते घुबड समाधानाने उडून गेले !
एका लाटेच्या तडाख्यात बोटीचे फळकुटे खवळलेल्या पाण्यात विखुरली !
०००
एका अज्ञात किनारी ते छोटं मुलं भुकेनं रडत होत . ती तरुण भिकारीण हलकेच आपले डोळे उघडत होती . आपण आणि आपलं बाळ जिवंत असल्या बद्दल आश्चर्य करत होती ! सकाळच्या कोवळ्या उन्हात तिच्या केसातून निखळणारे पाण्याचे थेंब मोत्या सारखे चमकत होते ! जणू सागरच मायेने तिच्या डोक्यावरून हात फिरवत होता ! आणि सांगत होता कि
“पाप्याला आणि त्याच्या पापाला देव आणि निसर्ग कधीच क्षमा करत नाही हेच सत्य आहे ! ”
( आधारित )
— सु र कुलकर्णी
आपल्या प्रतिक्रियांची वाट पहात आहे . पुन्हा भेटूच . Bye .
