माणसाच्या शरीरात चालणारे मलेरिया परोपजीवांचे जीवनचक्र १) डास मनुष्याला चावतो त्यावेळी डासाच्या लाळग्रंथीत तयार झालेल sporozoites लाळे मार्फत मनुष्याच्या कातडीखाली सोडले जातात. त्यांची वाढ अजून पूर्णपणे झालेली नसल्याने ते एकदम तांबड्या पेशींवर हल्ला करू शकत नाहीत. या परोपजीवांच्या अवस्थेला Pre Erythrocytic schizogony असे म्हणतात. २) कातडीच्या खालील भागात शिरलेल sporozoites फिरत फिरत मनुष्याच्या यकृतात येऊन स्थिरावतात […]
खालील तक्त्यात भारतीय व युरोपियन कारागारांची संख्याही दर्शवलेली आहे. वर्ष मार्गबांधणी (मैलांमध्ये) भारतीय मजुरांची संख्या युरोपियन कामगारांची संख्या १८६० १८७९ १,६०३ (एक मैल बांधणीला १२६ मजूर लागले.) १,३८७ २,३८,७०२ १,७४,७६२ ६४१ ४६२ रेल्वेचं जाळं भारतभर सर्वत्र पसरण्याच्या महत्त्वाकांक्षी योजनेत, एकूणच रेल्वे बांधणीत ‘कामगार’ हा अतिशय महत्त्वाचा घटक होता. त्यामुळे कामगारांची […]
युरो स्टार युरो स्टार ही इंग्लिश खाडीच्या खालून जाणारी रेल्वे. युरोपला गेलं, की यातून जरूर प्रवास करायला हवा इतकी ही प्रख्यात आहे. इंग्लंड देशाची संस्कृती या इंग्लिश खाडीमुळे इतर युरोपियन देशांच्या संस्कृतीपेक्षा भिन्न राहिली. दुसऱ्या महायुद्धात याच खाडीमुळे इंग्लंड जर्मनीच्या हल्यातून वाचलं होतं. इंग्लंड व फ्रान्स या खाडीमुळेच आपलं वेगळेपण टिकवून होते. इंग्लिश खाडीखालील रेल्वेबोगद्यानं दोन्ही […]
जीवनचक्र – संक्षिप्त मराठी सुची १) Pre Erythrocytic Schizogony (तांबड्या रक्त पेशीत शिरण्याच्या आधीची परोपजीवांची स्थिती) २) Erythrocytic Schizogony and Gametogony (clinical Attack) (तांबड्या रक्त पेशीत वाढणारे परोपजीवी (रुग्णाला ताप येताना दिसणारी स्थिती) ३) Exo Erythrocytic schizogony (Clinical Cure) (परोपजीवी रक्तातून नाहिसे होण्याची स्थिती म्हणजेच रूग्ण तापमुक्त होण्याची स्थिती) ४) Exo Erythrocyti Schizogony and Gametogony (Relapse) […]
म्युनिक ते रोम असा पुढचा लांब पल्याचा १६ तासांचा प्रवास होता. गाडीला इटालियन डबे. जर्मन रेल्वेच्या मानाने यथातथाच. प्रत्येक डब्यात प्रचंड गर्दी, गडबड, गोंधळ. स्वच्छतेच्या बाबतीत आपलेच भाऊ. जागोजागी कागदाचे कपटे पडलेले होते. बरेचसे इटालियन प्रवासी डब्यात होते. त्यांच्याकडे पाहून पुस्तकामध्ये वाचल्याप्रमाणे त्यांच्यावर भरवसा न ठेवणं इष्ट असं खात्रीनं वाटत होतं. त्यामुळे पाकीट व पासपोर्ट जपण्याकडे […]
मानवी रक्त शोषल्यानंतर मादी डास प्रजोत्पादनासाठी अनुकूल होते. नराशी संयोग झाल्यावर मादी साधारण ४० ते ४०० अंडी ही स्थिर अथवा संथपणे वाहाणाऱ्या पाण्याच्या डबक्यात घालते. पाण्याच्या जागेच्या योग्य निवडीसाठी ती स्वत:च्या तापमान संवेदकावरील (Antenna) संवेदना पेशींचा उपयोग करते. अंडी गोड्या वा खाऱ्या पाण्यात तसेच चिखलाच्या छोट्या मोठ्या डबक्यातही वाढतात. डासांच्या उण्यापुऱ्या काही आठवड्यांच्या आयुर्मानात १००० ते […]
मलेरियाच्या संशोधनातील महत्त्वाचे शास्त्रज्ञ व नोबेल पारितोषिक विजेते मलेरिया विषयक संशोधनात रॉस खेरीज अनेक युरोपियन शास्त्रज्ञ आघाडीवर होते. किंबहुना काही संशोधकांनी मलेरियाच्या परोपजीवांचा सखोल अभ्यास डॉ. रॉस या क्षेत्रात पडण्यापूर्वीच सुरू केला होता. त्या सर्वांचा या संशोधन मार्गावरील इतिहास हाही तितकाच मनोरंजक आहे. अल्फानॉस लॅव्हेरान याचा जन्म फ्रान्समधील एका बुद्धिमान कुटुंबात झाला. वैद्यकीय शास्त्रामधील मेडिसीन व […]
जर्मनीमधील ट्युबिन्गन या छोट्या गावात जाण्याकरता स्वित्झर्लंडमधील झुरीक या स्टेशनवरून छोटी, धुराच्या इंजिनाची गाडी होती. दोन तासांचा प्रवास सुखाचा होता. जर्मन सरहद्दीवरील एका स्टेशनवर पाटी लिहिलेली वाचली आणि क्षणभर धडकीच भरली. ‘तंबाखू व तत्सम पदार्थ बाळगण्यास बंदी असून तसे आढळल्यास कायदेशीर इलाज केला जाईल.’ मुंबईहून निघताना आमच्या एका मित्राने जर्मनीतील एका मैत्रिणीस भेट म्हणून अस्सल भारतीय […]
स्वित्झर्लंडला जाणारी पुढील गाडी लिऑन या दुसऱ्या स्टेशनवरून सुटणारी असल्याने संध्याकाळच्या भर गर्दीत ट्यूबनं पॅरिस नॉर्ड येथून सर्व मोठ्या बॅग्ज नेण्यासाठी महा कसरत करावी लागली. मुंबईत याबाबतीत विचार करणंसुद्धा शक्य नाही, परंतु या देशात गाडीतून उतरणं फारच सोपं होतं. लिऑन स्टेशनला अनेक प्लॅटफॉर्मूस, त्यातही इन्डिकेटरवरील गाड्यांची नावं फ्रेंच भाषेत असल्याने आम्हाला ती नीटपणे वाचता येत नव्हती. […]
रोनॉल्ड रॉसच्या मलेरियासंबंधीत काव्यरचना रोनॉल्ड रॉस कवी- मनाचा असल्याने काही प्रसंगी अतिशय हळवा होत असे. त्याने अनेक कविता लिहील्या. त्यातील मलेरियाच्या संशोधनासंबंधीत दोन कविता येथे देत आहे. मलेरियाच्या संशोधनकार्यात ज्यावेळी अनेक अडथळे येत गेले, डासांचा, माणसांचा व मलेरिया परोजीवांचा परस्पर संबंध उलगडत नव्हता त्यावेळी रॉस चिंताग्रस्त झाला. त्याच सुमारास त्याला स्वत:ला मलेरियाचा रोग झाला. त्याच्या दु:खी, […]
Copyright © Marathisrushti.com 1995-2025 | Technology Partners : Cybershoppee | GaMaBhaNa | Smart Solutions