नवीन लेखन...

मराठी, हिंदी, इंग्रजी शब्दांच्या उगमाचा मागोवा घेणारं हे सदर..

‘गुगाॅल’चं झालं गुगल !!!

हे माहित नसलं तरी काही बिघडत नाही, आणि माहित असून नुकसानही होत नाही.. Google.. ही छोटीशी कथा आहे ‘Google’ या आपल्या दैनंदिन जीवनात देवानंतरचं महत्व असलेल्या आपल्या जा(ज्ञा)नी दोस्ताची.. सर्वात लोकप्रिय इंटरनेट सर्च इंजीनला ‘गुगल’ हे नांव केवळ एका शुल्लक स्पेलिंग मिस्टेकमुळे मिळालं त्याची.. खरंतर गुगलच्या जन्मदात्यांना त्यांच्या सर्च इंजनचं नांव ‘Googol’ असं ठेवायचं होतं. ‘गुगाॅल’ […]

गणेश.. तिनच अक्षरांचं वैशिष्ट्य

‘गणेश’ हे नांव तयार करणारी मराठी वर्णमालेतील ‘ग’, ‘ण’ आणि ‘श’ ही तीन अक्षरं अत्यंत वैशिष्ट्यपूर्ण आहेत. ह्या तिनही अक्षरांमध्ये त्यांचा काना स्वतंत्र, म्हणजे मुख्य अक्षरापासून किंचित अंतर राखून अदबीने उभा आहे. ह्या तिनच अक्षरांचं हे वैशिष्ट्य. ह्या तीन अक्षरांव्यतिरिक्त बाकीची अक्षरं कान्याचा आधार घेऊन किंवा कान्यात गुरफटून किंवा ‘ळ’सारखी काना(कणा)हीन होऊन उभी आहेत.. गणेश नांव […]

पावने-रावळे

आपल्याकडे अतिथीला देव माणून पुजण्याची पद्धत होतीच, ग्रामिण भागात अजुनही शिल्लक असेल. पावने म्हणजे रावळे, हेच ‘अतिथि देवो भव’ […]

कौल आणि इस्लाम

श्रद्धेची चिकित्सा करू नये. मलाही करायची नाही. मला या लेखात ‘कौल’च्या योग्यायोग्यतेबद्दल बोलायचं नाही. मला तसा अधिकारही नाही, कारण मी कधी कौल लावला नाही व कुणी लावताना तिथं हजरही नव्हतो. मला तुम्हाला सांगायचंय ते ‘कौल’ या शब्दाबद्दल, या शब्दाच्या जन्माबद्दल…! […]

राऊळ – एक आडनांव

आमच्या सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील मराठा ज्ञातीतलं एक आडनांव. कुडाळ नजिकच्या पिंगुळीच्या ‘राऊळ महाराजां’मुळे सर्वदूर परिचित आडनांव. गुजरातेत आढणारं ‘रावळ’ किॅवा ‘रावल’ आडनांव म्हणजे राऊळचंच गुजराती व्हर्जन.. […]

जग आणि जग..

हसून सोडून देण्यापलीकडे ह्या जगाची फारशी मोठी लायकी नाही..जगाला गांभिर्याने घेतलं की मग हे जग आपलं सरळ जगणंही उगाचंच गंभिर आणि क्लिष्ट करून टाकते.. शेवटी जग म्हणजे कोण, तर आपल्याला जी चार लोकं ओळखतात तेच आपल्यासाठी जग असतं..ही चार-दहा लोकं सोडली तर आपण कसे आहोत व काय करतोयत या विषयी इतर कुणाला काहीच कर्तव्य नसतं..पण आपण […]

टिनेजर (TEENAGER)

रोजचा दिवस काहीतरी शिकवून जातोच. असंच कालच्या दिवशी मला इंग्रजी TEENAGER या शब्दाचा उगम कळला व कालचा अवघा दिवस सार्थकी लागला.. साधारणत: वय वर्ष १२ ते २० वयापर्यंतच्या मुला/मुलींना TEENAGER म्हणतात हे सवयीने ऐकून माहीत होतं, पण का म्हणतात हा विचारच कधी मनात आला नव्हता. कालचा दिवस संपता संपता ध्यानी मनी नसता हा शब्द अचानक उलगडला […]

शब्दनाद – फिरंग

‘फिरंगी’ हा शब्द आपण परदेशी लोकाकरता, विशेषत: इंग्रजांकरीता वापरतो. ‘फिरंग’ हा ‘फ्रेन्ड’ या शब्दाचा त्याकळच्या देशी जनतेने केलेला अपभ्रंश आहे. इंग्रजी अंमलाच्या काळात रात्रीच्या वेळेस लोक तसंच काही काम असल्याशिवाय घराच्या बाहेर पडत नसतं..रात्रभर पोलिस पेट्रोलिंग सुरू असायचं..आतासारखे स्ट्रीटलाईट तेंव्हा सर्रास नव्हते, किंबहूना नव्हतेच. रात्रीच्या समयास येताजाता कोणा व्यक्तीच्या हालचाली संशयास्पद वाटल्या की पोलिस,”हू कम्स देअर?” […]

‘शब्दनाद’ – पगार, वेतन, Salary..

सर्वांच्या जिव्हाळ्याचा शब्द. अगदी ठार अडाण्यालाही या शब्दाचा अर्थ पटकन समजतो. महिन्याचे १ ते १० असे दहा दिवस पगाराचे असतात. मी जी माहिती आपल्याला देणार आहे ती आपल्यास नसल्याने आपले काहीच बिघडणार नाही मात्र माहित असल्याने ‘पगार’ घेताना (पगार नाही) मजा मात्र दुप्पट वाढेल..! मित्रांनो हा कोणत्याही भाषिकाला अगदी आपला वाटणारा शब्द मुळात ‘पोर्तुगीज़’ आहे हे […]

शब्दनाद – ‘स्कुल (School)’ शब्दाची जन्मकहाणी

आम्ही लहानपणी ‘शाळे’त जायचो तर आताची मुलं ‘स्कुल’मधे जातात. ‘स्कुल’ शब्द जरी इंग्रजी वाटत असला तरी त्याची जन्मदात्री ‘संस्कृत’ भाषा आहे असं मला ठामपणे वाटतं. तसं इंग्रजी शब्दांच्या व्युत्पत्तीच्या शब्दकोषात इंग्रजी स्कुल शब्दाच्या लॅटीन schola, ग्रीक skhole, फ्रेन्च escole अशा अनेक व्युत्पत्ती स्पष्ट केलेल्या असल्या तरी मला जास्त पटलेली व्युत्पत्ती संस्कृतमधील आहे. ( मी ‘अ’संस्कृत असल्याने […]

1 2
error: या साईटवरील लेख कॉपी-पेस्ट करता येत नाहीत..