नवीन लेखन...

शैक्षणिक

कर्करुग्णांसाठी माहेरघरे – उत्तरार्ध

दरवर्षी जवळजवळ ५००० मुले दूरवरच्या प्रांतातून कर्करोगाचे निदान व उपचाराकरिता मुंबईत येतात. यातील च बहुसंख्य मुलांना कर्करोगावरील उपचार परवडण्यासारखे नसतात. अशा आर्थिक दुर्बल मुलांना सेंट ज्युड इंडिया चाइल्डस् सेंटर ही संस्था अत्याधुनिक, स्वच्छ, सुरक्षित निवारा देते. सेंट जुड ही संस्था शामा व निहाल कविरत्ने यांनी स्थापित केली. टाटा मेमोरियल हॉस्पिटलमध्ये उपचारासाठी येणाऱ्या गरजू मुलांस व त्याच्या […]

कचरा आणि त्याचे दुष्परिणाम

आवश्यक नसलेल्या निरुपयोगी वस्तू म्हणजे कचरा. आपल्या दैनंदिन वापरात आपल्याला नको असलेल्या टाचणीपासून मोठमोठया यंत्रसामग्रीपर्यंत आणि उष्टया अन्नापासून ते नासलेल्या फळफळावळीपर्यंत आणि भाजीपाल्यापर्यंतच्या वस्तू असतात. […]

मुलांमधील कर्करोग

निष्पाप निरागस कोणतेही व्यसन नसणारे बालक व किशोरवयीन मुलांना कर्करोग का व्हावा, त्यांना कोणते कर्करोग होतात असे प्रश्न मनात येतात. बहुधा लहान मुलांना रेटिनोब्लास्टोमा हा डोळ्याचा न्युरोब्लॉस्टोमा हा मेंदूचा विल्म ट्युमर हा किडनीचा, अस्थित होणारा ऑस्टिओब्लास्टोमा हा हाडाचा, लुकिमिया आमि लिंफोमा हा लिंफ उतीतील पेशींचा कर्करोग होतो. यातील बरेच कर्करोग पेशीतील रंगसूत्रात बदल झाल्यामुळे होतात. गर्भाशयात […]

ग्रोव्ह्युअर पद्धतीने छपाई

ग्रोव्ह्युअर छपाई पद्धतीत प्रतिमा कोऱ्या जागेपेक्षा खोलगट भागात असते. या खोलगट भागावरून छपाई करण्याच्या पद्धतीला इंटाग्लिओ पद्धत म्हणतात. प्रथम संगणकात प्रतिमा तयार करून एक पॉझिटिव्ह तयार केली जाते. एका तांब्याच्या सिलेंडरभोवती ही पॉझिटिव्ह गुंडाळून उघडयावर ठेवली जाते. […]

कर्करोगाचा प्रतिबंध

बहुतांश कर्करोग माणसाची जीवनशैली, आवड-निवड, व्यसन, आहार, वातावरण, व्यवसाय इत्यादीत होणाऱ्या कर्करोगकारक संपर्कामुळे होतो. गेल्या चार दशकात कर्करोग निदानशास्त्र, वैद्यकशास्त्र, शल्यचिकित्सा व इतर उपचारपद्धती यात प्रचंड सुधारणा झाली. रोग प्रथमावस्थेत असताना रोगी प्रचलित प्रभावी उपचार पद्धतींमुळे संपूर्ण बरे होतात. रोगाचे द्वितीय किंवा तृतीय अवस्थेत निदान होते त्यांना आधुनिक उपचाराने काही वर्षे रोगमुक्त सुदृढ आयुष्याचे वरदान लाभते. […]

छपाईत रंगीत छायाचित्र थोडे हलल्यासारखे का वाटते?

रंगीत चित्र किंवा छायाचित्र हे मूळ चार रंगात छापले जाते. प्रथम छायाचित्र स्कॅनर उपकरणावर लावून ते संगणकावर घेतले जाते. पूर्ण पानातल्या चारपैकी प्रत्येक रंगाचा भाग निरनिराळा केला जातो. उदाहरणार्थ पान क्र. एकवरील लाल शीर्षक, जाहिरातीमधील लाल रंगाचा भाग, एखादे केशरी रंगाचे फूल असेल तर त्यातला पिवळ्या रंगाचा हिस्सा न घेता लाल रंग वगैरीची प्रतिमा, काळया रंगातली प्रामुख्याने मजकुरातली अक्षरे, छायाचित्रातल्या काळ्या रंगाचा हिस्सा घेऊन या प्रमाणे चार रंगाच्या चार प्रतिमा तयार करण्याला रंग विभागणी करणे म्हणतात. […]

कर्करोगाच्या उपचार पद्धती

कर्करोगावर प्रमुख उपचार म्हणजे शस्त्रक्रिया, किरणोत्सर्गी पदार्थांचा, रासायनिक पदार्थांचा वापर व ल्युकिमिया या रोगात होणारे अस्थिमज्जारोपण. शंभर वर्षांपूर्वी त्वचेवरील चामखीळ नाहिशी करण्याकरिता क्ष किरणांचा वापर झला होता. नंतरच्या काळात रेडियम या किरणोत्सर्गी पदार्थांचा शोध लागला. रेडियमच्या संपर्काने शरीरातील पेशींवर घातक परिणाम होतो हे लक्षात आल्यावर हे किरणोत्सर्गी पदार्थ कर्करोगाच्या पेशींचा नायनाट करण्यासाठी वापरण्यात येऊ लागले व […]

ऑफसेट छपाईची प्लेट करण्याच्या पद्धती

एग अल्युमिनियम, गम डीप एच, वॉटर डीप एच, पीएस फ्लेटस,सीटीपी इत्यादी पद्धतींनी फ्लेटस तयार करता येते. ह्यापैकी काही ठिकाणी वॉटर डीप एच ही पद्धत लहान फ्लेट्स बनविण्यासाठी वापरतात. बाकी पद्धतींपैकी फक्त पीएस फ्लेट्स व सीटीपी आता वर्तमानपत्रात वापरल्या जातात. […]

विवाहपूर्व तयारी

भारतीय कायद्याप्रमाणे मुलीचे लग्नाचे वय १८ वर्षे आणि मुलाचे २१ वर्षे आहे. लग्नाच्या वेळी वधु-वर सुदृढ असावेत. विशेषतः मुलीच्या प्रकृतीची जास्त काळजी/ लग्नानंतर मातृत्व येणार- त्यासाठी मुलीची, शारीरिक अवस्था चांगली असणे जरुरीचे असते. गर्भारपणामध्ये मुलीच्या शरीरात पुष्कळ बदल होतात. श्वसनसंस्था, रुधिराभिसरण, पचनसंस्था इत्यादी संस्थांना जास्त काम करावे लागते. मातेच्या पोटात बाळ वाढते ते आईकडून होणाऱ्या अन्नाच्या […]

हिमनद्यांचा इतिहास

पृथ्वीवर आज जवळपास दोन लाख लहान-मोठ्या हिमनद्या अस्तित्वात आहेत. यांतील काही हिमनद्या अंटार्क्टिकासारख्या अतिथंड ध्रुवीय प्रदेशात आढळतात, तर काही हिमनद्या पृथ्वीवरच्या विविध पर्वतांवर आढळतात. पृथ्वीवर आढळणाऱ्या या सर्व हिमनद्यांचं अस्तित्व पृथ्वीवरील हवामानावर अवलंबून आहे. […]

1 42 43 44 45 46 160
error: या साईटवरील लेख कॉपी-पेस्ट करता येत नाहीत..