अमेरिकेतील छोटी गावे – भाग ४

पालक देखील तेवढेच मनापासून शाळेत सहभागी होणारे. संध्याकाळचे जेवण पाच साडेपाच वाजताच आटोपून चर्चमधे choir प्रॅक्टीस (समूह – गान) करायला जाणे नित्याचेच. त्यामानाने शाळेतले कार्यक्रम कधीतरी होणारे, आणि म्हणून अधिक लोकप्रिय. आपल्या मुलांच्या शाळेतल्या बेसबॉल, बास्केटबॉल, व्हॉलीबॉल, फुटबॉल वगैरे टीम्सना पालकांचा उदंड प्रतिसाद असतो. आसपासच्या गावातल्या इतर छोट्या शाळांच्या टीम्स आल्या की सामने मोठे अटीतटीचे होतात. मोठमोठ्या व्यावसायिक खेळांच्या टीम्स प्रमाणे छोट्या छोट्या शाळांच्या टीम्सना देखील स्वत:ची जान पेहचान असते. ह्या टीम्स मग आपल्या गावाच्या नावापुढे आपल्या टीमचं नाव लावून स्वत:ची ओळख निर्माण करतात. जसं सू सेंटर वॉरियर्स, रॉकव्हॅली रॉकेट्स, डिक्सन सिटी ईगल्स वगैरे. प्रत्येक टीमचा युनिफॉर्म आणि रंगसंगती ठरलेली असते. त्यामुळे आपल्या शाळेच्या टीमला पाठिंबा देण्यासाठी त्यांच्या रंगसंगतीची जॅकेट्स किंवा टोप्या वापरून पालक, इतर कुटुंबीय आणि मित्रमंडळी अशा सामन्यांना आवर्जून उपस्थिती लावतात. खेळांप्रमाणेच शाळांचे band concerts देखील असेच भरपूर लोकप्रिय असतात. चार-सहा महिन्यांतून जेंव्हा कधी असा concert शाळेच्या सभागृहात किंवा जिम्नॅशियम मधे सादर होतो तेंव्हा मुलांचे आई वडील, आजी आजोबा, लहान भावंडं असा सगळा लवाजमा हजर असतो.

सॉकरची प्रॅक्टीस गावातल्या मैदानावर होते तेंव्हा लहान मुलामुलींच्या टीम्स आजूबाजूच्या ग्राउंड्सवर खेळत असतात. मुलांचे आई-वडील, आजी-आजोबा, भावंडं घरनं येतांना गाडीतून घडीच्या खुर्च्या, सतरंज्या वगैरे घेऊन येतात. मग दोन ग्राउंड्सच्या मधल्या जागेत खुर्च्या, सतरंज्या टाकून हा सारा कुटुंब कबिला विसावतो. मोठी माणसं कौतुकाने आपल्या मुला/नातवंडांना खेळताना बघत असतात. लहान मुलं आसपास धावपळ करत असतात. उन्हाळ्याचे तीन-चार महिने आणि त्यातून मिळणारे मोजकेच लख्ख सूर्यप्रकाशाचे दिवस, खुली मोकळी हवा आणि निसर्गाशी जवळीक सगळे जण मनापासून उपभोगत असतात.

मिडवेस्ट आणि ग्रेट प्लेन्सच्या बर्‍याचशा भागात गावांमधली अंतरं खूप. काही छोटी गावं तर इतकी दूर दूर असतात की तिथून कुठे जायचं म्हणजे अंतराचा हिशोब न करता तासांचाच हिशोब करावा लागतो. गावात असलंच तर एखादं छोटंस किराणामालाचं किरकोळ दुकान असणार. आठवड्याची किंवा पंधरवड्याची खाण्यापिण्याची सोय करायची म्हणजे अर्ध्या पाऊण तासावर जरा बर्‍याशा गावी जायचं. कपड्यांची वगैरे खरेदी करायची म्हटली तर दीड दोन तासांचा पल्ला गाठून एखाद्या बर्‍यापैकी मोठ्या गावात जायचं. मग या छोट्या गावातल्या मुला माणसांसाठी, साधी कपड्यांची खरेदी म्हणजे एक छोटंस काम न राहता तो एक सोहळाच बनतो. ठेवणीतले कपडे घालून, थोडंसं नटून सजून, धुळी चिखलानं भरलेली गाडी धुवून, लोक अशा मोठ्या गावात जातात. मग नुसतंच घाईघाईने खरेदी उरकून घरी परतण्यात काय मजा? मग कुठे नुसतं मोठ्या गावातल्या प्रशस्त रस्त्यावरून फिरणं, थोड्या मोठ्या आणि लखलखीत इमारती बघत रहाणं, खाणं पिणं, एखादा सिनेमा बघणं, ट्रॅक्टरच्या किंवा पिक-अप ट्रकच्या शोरूम्स मधे जाऊन नवीन ट्रक किंवा ट्रॅक्टर्स बघणं, असा भरगच्च कार्यक्रम असतो. लोक भल्या सकाळी आपल्या गावातून निघतात आणि दिवसभर अशी जीवाची चैन करून रात्री अंधार पडला की परत आपल्या खेडेवजा छोट्या गावाकडे परततात.

— डॉ. संजीव चौबळ