आत्ता आत्ता पर्यंत चार अंकी नाटकं (गारंबीचा बापू) पाहिली, पहाटे दोनपर्यंत सांगलीतील भावे नाट्यगृहात पंडित हृदयनाथ मंगेशकरांना घड्याळाची पर्वा न करता मनःपूत फर्माईशी केल्या. जळगावच्या बालगंधर्वाच्या ओट्यावर (खुले नाट्यगृह) १९६९ साली वसंतरावांचे “कट्यार ” पाहिले, पहाटे तीन पर्यंत जागून ( वन्समोअरची रसिकांनी केलेली इतकी बरसात नंतर कधी पाहण्यात आली नाही).
” संगम” , ” मुघले -इ -आजम ” आणि अगदी अलीकडचे ” लगान ” /”स्वदेस ” तीन तास ओलांडून गेले तरी कधी हुं की चूं केलं नाही. पूर्ण लांबीच्या “मेरा नाम जोकर ” च्या दुसऱ्या भागाची प्रतीक्षा करीत राहिलो पण ती लंबीचौडी प्रेमकहाणी मन लावून जगलो.
बघता बघता आपले करमणुकीचे जग आक्रसत गेले. चित्रपटाची लांबी खुपायला लागली. दोन तासांपेक्षा जास्त वेळ चित्रपटगृहात बसणे म्हणजे वेस्ट ऑफ टाइम वाटू लागले. नाटके कापून “दोन अंकी” फ्लेवर मध्ये सर्व्ह व्हायला लागली. पुढे जाऊन दीर्घांक ( मध्यंतर विरहित सलग नाट्यानुभव देणारे) सादर व्हायला लागले. टीव्हीवरील मालिका २० मिनिटांमध्ये करमणुकीचा समर्थ डोस देऊ लागल्या.
कादंबरीची कथा आणि नंतर “अलक ” ( अति लघु कथा ) झाली. महाकाव्यांच्या “चारोळ्या ” झाल्या. सगळीकडे हात आखडता घेतला जातोय. थोडक्यात आवरायचे- अनावश्यक फाफटपसारा नको.
वेळेशी युद्ध सुरु झालं, अग्रक्रमांशी हातघाई सुरु झाली तसतसा जीवनपट छोटा आणि व्यक्तिगत होत चालला आहे. ” नॅनो ” फक्त वाहन राहीले नसून जीवनविषयक तत्वज्ञान होत चाललं आहे. सगळीकडे शॉर्टकट ! भलीमोठी पोस्ट लिहिण्याऐवजी मायक्रो ब्लॉगिंग.
कोरोना मुळे नव चित्रपट निर्मिती बऱ्यापैकी कमी झाल्याने वर्तमानपत्रातील समीक्षकांची पंचाईत झाली आहे. म्हणून आजकाल त्यांनी गेल्या काही वर्षांमध्ये गाजलेल्या लघुपटांवर लेखन सुरु केले आहे. ७-८ मिनिटांपासून ४०-५५ मिनिटांचे इतके सुंदर लघुपट आहेत, हेच मला आता कळले. To the point आणि no बकवास ! योग्य परिणाम साधून संपणारे, एखाद्याच मुद्द्यावर भाष्य करणारे !
पण त्याचवेळी ९-१० एपिसोड्स आणि असे दोन-चार सीझन्स असणाऱ्या वेब -सीरीजही जोमात सुरु आहेत. प्रेक्षक बींच वॉचिंग मध्ये रमले आहेत.
एका बाजूला आखूड होत चाललेले मनोरंजनाचे आयाम, दुसरीकडे खूप पसरटही होताना दिसताहेत.
गोंधळायला झालंय !
डॉ. नितीन हनुमंत देशपांडे
Leave a Reply