मानसिक आजार आणि शारीरिक दुष्परिणाम

शोक, चिडचिडेपणा, भूक आणि अतिकष्ट करणे ही स्तन्याचा नाश होण्याची कारणे आहेत असे आयुर्वेद सांगतो. वरवर केवळ मानसिक वाटत असलेल्या या सर्व गोष्टी बारकाईने पाहता; प्रामुख्याने पित्त आणि त्याखालोखाल वात वाढवणाऱ्या आहेत.

आधी गर्भिणी आणि मग मातेच्या सभोवताली प्रसन्न वातावरण असावे याबाबत आयुर्वेद आग्रही आहे तो यासाठीच. सध्याच्या काळात झालेली संशोधनेदेखील याच गोष्टीला समर्थन देतात. शरीराशी संबंधित गोष्ट ही केवळ शरीराशी संबंधित असते असं नसून तीचा मनाशीदेखील संबंध असतो. ताप आला की आपण किती अस्वस्थ आणि चिडचिडे होतो ते आठवा माझा मुद्दा लगेच पटेल!! याच पद्धतीने मानसिक आजारदेखील शारीरिक दुष्परिणाम करत असतात असा या दोघांचा निकटवर्ती संबंध आहे.