देव, ऋषितुल्य व्यक्ती, महात्मे, जी मंडळी ह्या विश्वाच्या कल्याणात सतत व्यस्त असतात, त्यांचे ह्या जगांत अवतरण होते. सामान्यासाठी त्यांचा जन्म होतो. येथेच घडत जातात मानवी समजांच्या घटना. त्यांत असते वैशिष्ठ्य, वेगळेपण आणि भावनात्मक स्पर्श. कदाचित कांही त्यांना चमत्कार संबोधतील. पण ह्यात कोणताही चमत्कार नसून मानवी विचारांच्या स्तरापेक्षा फक्त थोडासा वरचा स्तर. पौराणिक कथा भागामधून कांहींच्या जन्मकथा निवडल्या.
धन्य तो एकलव्य, जीवन ज्याचे दिव्य इतिहास घडवी भव्य, कौरव पांडवा संगे ।।१।। साधा होता भिल्ल, शरीर संपदा मल्ल धनुर्विदेचे शल्य, त्याच्या अंगी होते ।।२।। जन्मता धनुर्धारी, बनोनी शिकारी हिंस्र जनावरे मारी, अचूक नेम मारूनी ।।३।। पाहोनी भक्ष्य, होवूनी दक्ष देवूनी लक्ष, शिकार करी ।।४।। गुरूच्या होता शोधात, तीच त्याची खंत पूर्णता नसे ज्ञानात, गुरूविना ।।५।। […]
महाभारतातील कर्णाचे स्थान अद्विती असून मान जाई उंचावुनी त्यास समजोनी घेता ।।१।। सुर्यपुत्र कर्ण घनुर्धारी महान दानशूर तो असून इतिहास घडविला ।।२।। सुर्य आशिर्वादे जन्मला कवच कुंडले लाभती त्याला रक्षण वलय शरिराला मिळती कर्णाच्या ।।३।। अंगातील कर्तृत्व शक्ति माणसाला उंचावती शक्तीस वाट फुटती शोधूनी त्याची योग्यता ।।४।। जन्मुनी प्रथम पांडव सहवासांत सारे कौरव हेच त्याचे खरे […]
गजानन तो संत महात्मा ह्या भूतली आला असे मानव म्हणूनी जन्म घेतला सर्वासाठीं ईश्वर भासे ।।१।। आला होता गरिबांसाठीं कैवारी बनूनी त्यांचा आजही त्याचे स्मरण होतां नाश होई दुःखाचा ।।२।। कोठूनी आला, कसा आला कळले नाहीं कुणां जात पात धर्म बंधने त्यांच्यापाशीं नव्हत्या खुणा ।।३।। तो तर आला सर्वासाठीं मानवातील देव बनुन धन्य केले कित्येकांना संकटे […]
माझे नमन बौद्धाला सत्य अहिंसेच्या देवाला कोहिनुर हिरा चमकला ह्या विश्वामध्यें ।।१।। गौतमाचे जीवन बौद्धाचे तत्वज्ञान दोन्ही असती महान उद्धरुनी नेई जगातें ।।२।। दाखवोनी जीवनाचे द्वार सांगोनी आयुष्याचे सार भटकलेल्या व्यक्तींचा आधार बौद्ध होई ।।३।। बौद्धाचे तत्वज्ञान असे ते महान नेई उद्धरुन सर्व जनांना ।।४।। उद्धरुन जाती जे बौद्धास जाणती शिकवणीची महती बौद्धाने सांगितलेल्या ।।५।। प्रथम […]
श्री दामाजी पंत, महान विठ्ठल भक्त होवून गेला एक संत, मंगळवेढे गावी ।। १।। जेथे असे प्रभूभक्ति, तेथे वसे दया, क्षमा, शांति दुरितांसाठी मन कळवळती, त्यांचे हृदयीं ।। २।। विचार गरीबांचे मनी, सेवा दीनांची करूनी भाव विठ्ठला चरणी, अर्पिले असे ।। ३।। नाम घेतां विठ्ठलाचे, काम करीता जनांचे आनंदी भाव तयांचे, मनीं येई ।। ४।। दामाजीची […]
वंदीतो मी ध्रुवबाळ, भक्ति सामर्थ्याचे बळ, मिळवी पद अढळ विश्वामध्यें ।।१।। असोनी लहान बालक, वाकविले विश्वचालक, हेच तपाचे प्रतीक, प्रभूचे राज्यीं ।।२।। प्रभू प्राप्तीचे फळ, ह्यासी न लागे काळवेळ, श्रद्धा आणि तपोबल, अंतर्मनी पाहिजे ।।३।। ब्रह्माचा खेळ न्यारा, बहूत त्याच्या रंगधारा, समज न येई हा पसारा, प्रभूच्या लिलेचा ।।४।। खेळाच्या ठेवल्या मर्यादा, बसणे पळणे चालूं सदा, […]
नमन माझे आद्यकवीला । रामायण ग्रंथ रचित्याला ।। प्रतिभावंत कवि अवतरला । ह्या जगती ।।१।। रामायणासारखा ग्रंथ । श्रेष्ठत्व मिळे ह्या जगांत ।। अप्रतीम ते काव्य होत । कवि श्री वाल्मिकीचे ।।२।। महाकवि वाल्मिकी । जीवन ज्याचे सार्थकीं ।। प्रभूचरणीं अर्पित मस्तकी । इतिहास घडविला ।।३।। सरस्वति प्रसन्न झाली । लेखणीतून अवतरली ।। महान काव्य रचना […]
( अर्थात वटपौर्णिमा व्रत ) स्त्री जातीचा मुकुटमणीं महासती मान मिळोनी धन्य झाली जीवनीं पतीव्रता सावित्री //१// ब्रह्मा लिखित अटळ ह्या सूत्रीं केला बदल हे तिच्या तपाचे फळ सावित्रीने मिळविले //२// जरी येतां काळ चुकवावी वेळ बदलेल फळ हेच दाखविले तीने //३// समजण्या धर्म पतिव्रता ऐकावी सावित्री कथा मनीं भाव भरुनी येतां आदर वाटे तिच्या परीं //४// […]
(श्री भक्त पुंडलीक कथा) श्री विठ्ठलाचे चरणीं विनम्र होऊनी दर्शन घेई मागुनी मी तुझा भक्त १ पुंडलीकास देई दर्शन नसूनी भक्ती तव चरण सेवा माता-पित्यांची करुनी तुजसी पावन केले २ सेवा आई-वडीलांची करीसी परी प्रभू पावन झालासी ही भक्तिची रित कैसी समज न येई कुणा ३ तपाचे मार्ग वेगवेगळे सर्व प्रभू चरणी मिळे हे कुणास न […]