ओळख महाराष्ट्राची

महाराष्ट्राच्या अति पश्चिमेस अरबी समुद्र व सह्याद्री पर्वत यांच्यामध्ये उत्तरेस दमनगंगा नदी व दक्षिणेस तेरेखोल नदीपर्यत गेलेला लांबट अरुंद प्रदेश कोकण म्हणून ओळखला जातो. रिया प्रकारची ही कोकण किनारपट्टी ५६० कि.मी. लांब (समुद्रकिनारा लांबी ७२० […]

जिल्हयातील प्रमुख ठिकाणांना, तालुक्यांना, उत्पादन केंद्रांना जोडणार्‍्या रस्त्यांना जिल्हा रस्ते म्हणतात. काही रस्ते राज्य महामार्गाला तर काही रस्ते राष्ट्रीय महामार्गाला जोडलेले असतात. सन १९५१ मध्ये राज्यातील जिल्हा रस्त्यांची लांबी ९९४० किलोमीटर होती. सन १९७१ मध्ये […]

राज्यातील बहुतांश शेती अनियमित स्वरुपाच्या मोसमी पावसावर अवलंबून असल्याने शासनाचा जलसिंचनावर भर आहे. पहिल्या पंचवार्षीक योजनेत जलसिंचन विकासावर ८ कोटी रुपयांचा खर्च करण्यात आला तर ८व्या पंचवार्षिक योजनेत मोठ्या मध्यम व लघू पाटबंधारे प्रकल्यावर ५,३२७ […]

राज्याच्या वार्षिक योजनेचे सन २०१३-१४चे आकारमानच्या १०.२ टक्क्यांप्रमाणे ४ हजार ७८७ कोटी ६८ लाख रुपये अनुसूचित जाती उपयोजनेसाठी आणि ८.९ टक्के प्रमाणे ४ हजार१७७ कोटी ४८ लाख रुपये आदिवासी उपयोजनेसाठी ठेवण्यात आलेले आहेत.

राज्यातील पानझडी व सदाहरित वनांच्या दरम्यान उष्ण कटिबंधीय निम-सदाहरित वने आढळतात. १५० ते २०० से.मी. पर्जन्यक्षेत्रात ही वने सलग न आढळता तुटक स्वरुपात आढळतात. यातील वृक्ष उंच असून, वर्षभर हिरवी नसतात. यात बांबू, शिसव, कदंब, […]

दगडी कोळसा हे महत्त्वाचे ऊर्जा खनिज असून, याचा उपयोग औष्णिक ऊर्जा निर्मिती, रेल्वे, खते व रसायन उद्योगात कच्चा माल म्हणून करतात. देशातील ७० टक्के विद्युत निर्मिती दगडी कोळशातून होत आहे. देशात सुमारे २५,३३० कोटी टन […]

सार्वजनिक ग्रंथालय पध्दतीची शिखर संस्था म्हणून राज्य मध्यवर्ती ग्रंथालयाचा दर्जा १९४७ मध्ये देण्यात आला. हे मध्यवर्ती ग्रंथालय करारान्वये एशियाटीक सोसायटीकडे चालविण्यासाठी देण्यात आले होते. राज्य शासनाने १९९४ पासून हे ग्रंथालय स्वत:च्या ताब्यात घेतले. ते राज्य […]

कोकण विकासाच्या ४० कलमी कार्यक्रमांतर्गत असलेल्या ३२ व्या कलमानुसार दापोली येथे १ नोव्हेंबर १९९६ पासून डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर स्मृती ग्रंथालय स्थापन करण्यात आले आहे. हे ग्रंथालय नागरिक, संशोधक आणि अभ्यासकांना विनामूल्य ग्रंथालय सेवा उपलब्ध करुन […]

महाराष्ट्र सार्वजनिक ग्रंथालये अधिनियम १९६७ अन्वये ग्रंथालय संचालनालय या विभागाची स्थापना करुन राज्यात सार्वजनिक ग्रंथालयाची स्थापना, परिरक्षण, संघटन, नियोजन आणि विकास यांची जबाबदारी ग्रंथालय संचालनालयाकडे सोपविण्यात आलेली आहे. राज्य शासनाच्या गाव तेथे ग्रंथालय या घोषवाक्यानुसार […]

ठाणे, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग, रायगड व गोव्याचा भाग हा कोकण रेल्वेत समाविष्ट होतो. डोंगर, दर्‍याखोर्‍या यामुळे हा रेल्वे मार्ग काढण्यात अडचणी होत्या. अखेर १९९६ ला रत्नागिरी-मुंबई मार्गाचा शुभारंभ झाला.