खिचडा

गरीब, लमाणी, कातकरी, मेंढपाळ या भटकणाऱ्या जमाती. यांचे बिऱ्हाड आपल्या पाठीवर असते. जेथे असू तेथे तीन दगडांची चूल मांडून स्वयंपाक करायचा हा या लोकांचा शिरस्ता.

आठवड्याचा बाजार असला की त्या जागी गहू, ज्वारी, बाजरी, मूग, मटकी, चणा, तूर पडझडीच्या जागी जाऊन या बाया-बापडय़ा ते गोळा करून आणतात. एकाच भांडय़ात एकत्र करून स्वच्छ धुतात. मग एकाच भांडय़ात हे पडीक धान्य चांगले शिजवून घट्ट झाल्यावर ते उतरवतात. नंतर मिरची, मसाला, हळद पूड यांची फोडणी देऊन तो या घट्ट झालेल्या भांडय़ात घालतात. वर कोथिंबीर कापून सजवतात. यालाच सर्वजण ‘खिचडा’ म्हणतात. (खिचडी नव्हे.)

हा ‘खिचडा’ फार रुचकर व पौष्टिक लागतो. शहरातील काही लोक असा खिचडा बनवून त्यावर गुळाचा चुरा पसरवून खातात.